Bilgisayarınız Düzgün Başlatılamadı Hatası Nasıl Düzeltilir?
Bilgisayarınızda “Düzgün Başlatılamadı” hatasıyla karşılaşıyorsanız, bu makalede sorunun nasıl düzeltileceğini adım adım öğrenin.Bazı durumlarda, Windows işletim sistemini çalıştıran bilgisayarlar açılış esnasında çeşitli önyükleme (boot) sorunları yaşayabilir. Bu sorunlardan biri de “Bilgisayarınız Düzgün Başlatılamadı” uyarısıdır. Bu uyarıyı gördüğünüzde genellikle sistemi olağan şekilde başlatmak imkânsız hâle gelir ve kullanıcılar, bilgisayarlarını güvenli mod veya otomatik onarım ekranına yönlendiren bir süreçle karşı karşıya kalır.
Bu makalede, “Bilgisayarınız Düzgün Başlatılamadı” hatasının nedenleri, çözüm yöntemleri ve önleyici tedbirleri detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Ayrıca Windows 10 ve Windows 11 gibi modern işletim sistemi sürümlerinde hatayla başa çıkma yollarına da değinilecektir. Son bölümde, en sık yapılan hatalar ve olası çözümler özetlenerek rehber niteliğinde bir kaynak sunulacaktır.
2. Bilgisayarınız Düzgün Başlatılamadı Hatasının Temel Nedenleri
Söz konusu uyarıyla karşılaşılmasının birçok teknik nedeni bulunmaktadır. Sorunun kaynağını belirlemek, çözüme hızlı ulaşma noktasında kritik önem taşır. Aşağıdaki listede, bu hataya sıklıkla yol açan temel etkenler sıralanmıştır:
- Yanlış veya Eksik Sistem Dosyaları:
İşletim sisteminin açılmasını sağlayan dosyalar hasar gördüğünde veya eksik olduğunda, önyükleme süreci yarıda kesilerek hata ekranına yönlendirilir. - Bozuk Kayıt Defteri (Registry):
Windows Kayıt Defteri, sistemin çalışması için kritik veriler içerir. Bozulma veya yanlış yapılandırma, düzgün başlatılamama sorununa neden olabilir. - Uyumsuz Güncellemeler:
Bazı Windows güncellemeleri veya sürücü yüklemeleri, sistemle uyumsuz olduğu takdirde önyükleme sürecini etkileyebilir ve “bilgisayarınız düzgün başlatılamadı” hatası tetiklenebilir. - Virüs veya Zararlı Yazılımlar:
Sistemde barınan kötü amaçlı yazılımlar, başlangıç dosyalarını veya temel ayarları değiştirerek hataya yol açabilir. - Donanım Sorunları:
Arızalı sabit disk, bozuk RAM modülü veya GPU gibi donanım bileşenleri, işletim sisteminin düzgün şekilde önyüklenmesini engelleyebilir. - Elektrik Kesintisi veya Ani Kapanma:
Windows tam kapanmadan önce ani bir elektrik kesintisi yaşandığında, kritik dosyalar eksik yazılabilir veya bozulabilir. Bu da sonraki açılışta hataya sebep olur.
Bu nedenlerin hangisinin sizin sisteminizi etkilediğini anlamak, doğru teşhis ve çözüm için önemlidir. Bir sonraki başlıklarda, sorun tespitinden çözüm adımlarına doğru ilerlenerek farklı yöntemler açıklanacaktır.
3. İlk Adımlar ve Temel Kontroller
“Bilgisayarınız düzgün başlatılamadı” uyarısı alındığında, öncelikle uygulaması kolay birkaç temel adıma göz atmak gerekir:
- Bilgisayarı Yeniden Başlatma:
Basit ama etkili bir yöntemdir. Sistemdeki geçici takılmaları temizlemek için bilgisayarı tamamen kapatıp birkaç saniye bekledikten sonra tekrar açmak denenebilir. - Harici Aygıtları Çıkarmak:
USB bellek, harici disk, yazıcı veya tarayıcı gibi aygıtlar bazen açılış sürecini etkileyebilir. Bu aygıtların bağlantısını keserek yeniden başlatma yapılmalıdır. - Güvenli Mod ile Açılış Denemesi:
Bilgisayarı Güvenli Modda başlatmak, temel sürücü ve hizmetler dışında herhangi bir yazılımın yüklenmesine izin vermez. Böylece problemi oluşturan sürücü veya yazılımın tespiti kolaylaşır. - BIOS/UEFI Ayarlarını Kontrol Etmek:
Disk sırası veya önyükleme ayarlarının yanlış olması, işletim sisteminin düzgün başlatılamamasına yol açabilir. BIOS/UEFI menüsüne girilerek disk tanımının doğru yapıldığından emin olunmalıdır.
Eğer bu yöntemler sorunu çözmezse, bir sonraki başlıklarda anlatılan ileri düzey çözümlerin uygulanması gerekebilir.
4. Sorunun Çözümünde İzlenecek Yöntemler
Aşağıdaki yöntemler, Windows 10 ve Windows 11 gibi modern işletim sistemlerinde “Bilgisayarınız düzgün başlatılamadı” hatasını gidermek amacıyla sıklıkla kullanılmaktadır.
4.1. Otomatik Onarım Aracını Kullanmak
Windows işletim sistemi, açılışta bir sorun algıladığında otomatik olarak Otomatik Onarım (Automatic Repair) ekranına geçebilir. Bu ekran görülmüyorsa, kurulum medyasından (USB/DVD) önyükleme yaparak da benzer onarım seçeneklerine ulaşılabilir.
- Bilgisayarı Yeniden Başlatın:
Birkaç kez açılışta hata alındığında Windows, onarım ekranını kendiliğinden başlatır. - “Gelişmiş Seçenekler” (Advanced Options) Ekranı:
Otomatik Onarım başarısız olduğunda veya onarım menüsünü manuel olarak açmak istediğinizde “Gelişmiş Seçenekler” sekmesine geçiş yapılır. - Sistem Onarma (Startup Repair):
Burada Sistem Onarma veya Başlangıç Onarma adlı seçeneğe tıklayarak Windows’un kendini düzeltmeye çalışmasına izin verilir. Süreç biraz zaman alabilir.
4.2. Sistem Geri Yükleme Noktası Kullanmak
Sistem Geri Yükleme özelliği, işletim sistemindeki kritik değişikliklerden önce alınmış bir anlık kaydı (restore point) kullanarak sistemi o ana geri döndürür. Eğer bu özellik etkinleştirilmişse, şu adımlar izlenir:
- Gelişmiş Seçenekler > Sistem Geri Yükleme:
Başlangıç onarma menüsünden veya kurulum medyasından açılan gelişmiş seçenekler ekranında Sistem Geri Yükleme sekmesi bulunur. - Uygun Geri Yükleme Noktası Seçimi:
Listede, sistemin sağlıklı çalıştığı bir tarih/saat bulunan nokta seçilir ve işlem başlatılır. - Tamamlama ve Yeniden Başlatma:
Geri yükleme işlemi tamamlandığında, bilgisayar yeniden başlatılarak hata giderilir (eğer bozulmaya yol açan değişiklik bu süre içinde gerçekleşmişse).
4.3. Güvenli Mod Üzerinden Sorun Giderme
Güvenli Mod; yalnızca en temel sürücü ve hizmetlerin yüklendiği, olası hatalı sürücü veya yazılımların devre dışı bırakıldığı bir çalışma ortamı sunar. Burada:
- Hatalı Yazılım veya Güncelleme Kaldırma:
Özellikle yakın zamanda yüklenen bir sürücü, uygulama veya Windows güncellemesi sorun yaratmış olabilir. Denetim Masası veya Ayarlar üzerinden bu bileşen kaldırılır. - Antivirüs Taraması Yapma:
Zararlı yazılımlar, önyükleme dosyalarına veya kayıt defterine sızarak sistemin açılmasını engelleyebilir. Güvenli Mod’da güncel bir antivirüs ile tarama yapmak faydalı olur. - Kayıt Defteri Düzenlemeleri:
Deneyimli kullanıcılar,regedit
aracılığıyla Kayıt Defteri’nde bozuk veya gereksiz girdileri silebilir. Ancak bu işlem dikkatli yapılmalıdır; yanlış düzenlemeler daha büyük sorunlara yol açabilir.
4.4. Bootrec Komutlarıyla Önyükleme Dosyalarını Onarmak
Windows 10 ve 11’de komut istemi (Command Prompt) üzerinden bootrec komutları kullanılarak önyükleme dosyaları düzeltilebilir. Bu yöntem, özellikle MBR (Master Boot Record) veya EFI sorunlarında etkilidir.
- Komut İstemi’ni Açmak:
Gelişmiş başlangıç seçeneklerinden Komut İstemi (Command Prompt) sekmesi seçilir. - Komutların Kullanımı:
bootrec /fixmbr
: Bozuk MBR’yi onarmak için kullanılır.bootrec /fixboot
: Windows’un açılış sektörünü yeniden yazar.bootrec /scanos
: Windows kurulumlarını tarar.bootrec /rebuildbcd
: Önyükleme yapılandırma veritabanını yeniden oluşturur.
- Sistemi Yeniden Başlatmak:
Komutlar başarılı şekilde tamamlandığında bilgisayar yeniden başlatılır. Artık önyükleme dosyaları onarılmış olacaktır.
4.5. DISM ve SFC Komutlarını Kullanmak
SFC (System File Checker) ve DISM (Deployment Image Servicing and Management) komutları, bozulmuş veya eksik Windows sistem dosyalarını onarmak amacıyla kullanılmaktadır.
SFC Komutu:
sfc /scannow
- Bu komut, sistem dosyalarını tarar ve bozuk olanları sağlam sürümlerle değiştirir.
- DISM Komutları:
DISM /Online /Cleanup-Image /CheckHealth
DISM /Online /Cleanup-Image /ScanHealth
DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth
- Bu komutlar, Windows imajını (image) onarır ve SFC komutunun verimli çalışması için altyapı oluşturur. İşlemler bitince sistem yeniden başlatılmalıdır.
5. Donanım Kaynaklı Sorunları İnceleme
Yazılımsal çözümler sonuç vermiyorsa, donanım tarafından kaynaklı bir sorun mevcut olabilir. Aşağıdaki adımlar donanım kontrollerini özetlemektedir:
- RAM Testi:
Hatalı veya arızalı bir RAM modülü, açılış sırasında hataya sebep olabilir. Windows Bellek Tanılama (Windows Memory Diagnostic) veya üçüncü taraf yazılımlar (ör. MemTest86) ile RAM taraması yapılmalıdır. - Disk Durum Kontrolü:
Sabit disk veya SSD sağlığı, chkdsk komutu veya üretici araçları (örneğin, Samsung Magician) ile incelenebilir. Bozuk sektörler, önyükleme hatalarına yol açabilir.
chkdsk C: /f /r
- Komutu, diskteki hataları onarmaya çalışır (harfiniz farklıysa kendi sürücü harfinizi kullanın).
- Güç Kaynağı ve Kablolar:
Bilgisayarın elektrik akışı kesintisiz değilse veya güç kaynağı (PSU) yetersizse, açılış sırasında hata oluşabilir. Kabloların sağlam olduğundan ve PSU’nun gerekli watt değerini karşıladığından emin olunmalıdır. - Diğer Donanım Bileşenleri:
Ekran kartı (GPU), anakart veya işlemci aşırı ısınıyor ya da fiziksel arıza yaşıyorsa, sistem açılış sürecinde takılabilir. BIOS üzerinden sistem sıcaklıkları ve donanım durumu gözlemlenmelidir.
6. Sistem Geri Yükleme ve Yeniden Kurulum Seçenekleri
Sorun hâlen devam ediyorsa veya sistem tamamen çalışmaz hâle geldiyse, aşağıdaki daha radikal çözümlere başvurmak mümkündür.
6.1. Yeniden Kurulum (Windows Reset)
Windows 10 ve 11’de bulunan Sıfırla (Reset) özelliği, işletim sistemini fabrika ayarlarına benzer şekilde yeniden yükler. Kullanıcı verileri korunabilir veya tamamen silinebilir şekilde iki seçenek sunulur:
- Ayarlar > Güncelleştirme ve Güvenlik > Kurtarma (Recovery):
Burada Bu Bilgisayarı Sıfırla seçeneğiyle “Dosyalarımı sakla” veya “Her şeyi kaldır” alternatifleri bulunmaktadır. - Temiz Kurulum Avantajı:
Sıfırlama işlemi, bozuk sistem dosyalarını yenileriyle değiştirerek hatayı ortadan kaldırabilir. Ancak bazı durumlarda tam bir format ve sıfır kurulum daha etkili sonuç verebilir.
6.2. Temiz Windows Kurulumu (Format)
Eğer sistem son derece kararsız bir hâle geldiyse, format atarak sıfırdan kurulum yapmak en kesin çözüm olabilir. Aşağıdaki aşamalar takip edilir:
- Medya Oluşturma (Media Creation Tool):
Microsoft’un sunmuş olduğu “Media Creation Tool” ile bir USB bellek veya DVD, önyüklenebilir hâle getirilir. - BIOS/UEFI Ayarları:
Önyükleme sırası USB/DVD’ye ayarlanır. - Kurulum Sihirbazı:
Windows kurulum ekranı açıldıktan sonra disk seçimleri yapılır, eski bölümler silinerek temiz bir kurulum gerçekleştirilir. - Sürücü Yüklemeleri ve Güncellemeler:
Sistem açıldıktan sonra güncellemeler, sürücüler ve ek yazılımlar tekrar yüklenir.
Bu yöntemle çoğu yazılımsal sorun kökten çözülür. Ancak unutulmamalıdır ki donanımsal bir arıza söz konusuysa, format atmak sorunu yalnızca geçici olarak gizleyebilir veya hiç çözemez.
7. Özet Çözüm Tablosu
Aşağıdaki tabloda, “Bilgisayarınız Düzgün Başlatılamadı” hatasına yönelik çözüm yöntemleri, zorluk dereceleri ve kullanılan araçlar özetlenmiştir:
Çözüm Yöntemi | Zorluk Seviyesi | Kullanılan Araç/Komut | Açıklama |
---|---|---|---|
Otomatik Onarım (Automatic Repair) | Düşük | Windows Gelişmiş Seçenekler | Açılışta hata algılandığında Windows’un kendi onarım aracını çalıştırması |
Sistem Geri Yükleme | Düşük | Gelişmiş Seçenekler > Sistem Geri Yükleme | Sorunun olmadığı bir tarihe geri dönmeyi sağlar, Windows yedek noktasına ihtiyaç duyar |
Güvenli Mod ve Hata Ayıklama | Orta | Güvenli Mod (F8/F12 veya Gelişmiş Başlangıç) | Hatalı sürücü veya yazılımı kaldırma, antivirüs taraması, kayıt defteri düzeltmeleri |
Bootrec Komutları | Orta | bootrec /fixmbr , bootrec /fixboot , bootrec /rebuildbcd |
MBR, BCD ve önyükleme dosyalarındaki bozulmaları onarır |
DISM ve SFC Komutları | Orta | DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth , sfc /scannow |
Bozuk Windows imajını ve sistem dosyalarını düzeltir, komut satırından uygulanır |
Donanım Kontrolleri | Orta-Yüksek | MemTest86 (RAM), chkdsk (Disk), BIOS izleme | Arızalı disk, RAM veya güç kaynağı gibi problemleri tespit etmek için kullanılır |
Windows Sıfırlama (Reset) | Orta-Yüksek | Ayarlar > Güncelleştirme ve Güvenlik > Kurtarma (Reset) | İsteğe göre kullanıcı dosyalarını koruyarak veya silerek Windows’u yeniden yükler |
Tam Format ve Temiz Kurulum | Yüksek | Windows Kurulum Medyası (USB/DVD), BIOS Boot Ayarları | Tüm disk temizlenir, işletim sistemi sıfırdan yüklenir. Donanımsal sorun yoksa çoğu yazılım hatasını kesin olarak çözer |
Tablo, farklı senaryolarda hangi çözüm yönteminin uygulanması gerektiğine dair genel bir rehber niteliği taşımaktadır.
8. Sorunun Tekrarlanmaması İçin Alınacak Önlemler
Sorun çözüldükten sonra, benzer hataların tekrar yaşanmaması için bazı önleyici tedbirler almak oldukça önemlidir:
- Sistem ve Sürücü Güncellemeleri:
Windows Update ve üretici web sitelerini düzenli kontrol ederek sürücüleri güncel tutmak gerekir. Eksik veya hatalı güncellemeler, açılış sorunlarını tetikleyebilir. - Antivirüs ve Güvenlik Duvarı:
Virüs veya zararlı yazılımlara karşı koruma sağlamak için güncel bir antivirüs ve güvenlik duvarı kullanmak sistem bütünlüğünü korur. - Güvenli Kapatma ve UPS Kullanımı:
Elektrik kesintisi kaynaklı veri bozulmalarının önüne geçmek amacıyla Güç Kaynağı (UPS) kullanılması ve Windows’un daima sağlıklı biçimde kapatılması önerilir. - Düzenli Yedekleme:
Kritik dosyaların ve sistem ayarlarının periyodik olarak yedeklenmesi, hatalı güncellemeler veya geri alınamayacak değişikliklerde geri dönüş imkânı sağlar. - Sabit Disk Sağlık Takibi:
SSD veya HDD’nin SMART verileri düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir. Yıpranma belirtileri veya bozuk sektör sayısı artıyorsa, disk değişimi düşünülmelidir. - Temiz Kurulum Aralıkları:
Yoğun kullanımda ve uzun süreli kurulumlarda sistem dosyaları aşınır. Yılda bir kez veya ihtiyaç duyulduğunda temiz kurulum yaparak sistemin stabil kalması sağlanabilir.
9. Sık Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: “Bilgisayarınız Düzgün Başlatılamadı” hatası sadece Windows 10’da mı görülüyor?
Cevap: Hayır. Bu tip önyükleme sorunları, Windows’un 8, 8.1, 10, 11 gibi modern sürümlerinde de benzer uyarılar verebilir. Temel mantık aynıdır.
Soru 2: “Güvenli Mod”a nasıl geçebilirim?
Cevap: Bilgisayar açılırken birkaç kez başarısız önyükleme sonrasında Windows otomatik olarak gelişmiş seçeneklere geçer. Oradan Güvenli Mod seçilebilir. Alternatif olarak, Windows açılıyorken Shift tuşuna basılı tutarak yeniden başlat yapmak da aynı menüye erişmenizi sağlar.
Soru 3: Sistem Geri Yükleme noktam yoksa ne yapabilirim?
Cevap: Bu durumda, diğer onarım yöntemleri (Otomatik Onarım, bootrec komutları, SFC/DISM, vb.) denenmelidir. Ayrıca, daha önce oluşturulmamışsa Geri Yükleme Noktası olmayacağı için bu çözüm seçeneği devre dışı kalacaktır.
Soru 4: Format atmak her zaman kesin çözüm müdür?
Cevap: Yazılımsal sorunlar için format genellikle kesin çözüm sağlar. Ancak donanım arızası varsa format sadece geçici olarak fayda sağlayabilir veya hiçbir etkisi olmayabilir.
Soru 5: Donanım kaynaklı bir sorun olduğunu nasıl anlarım?
Cevap: Yazılımsal yöntemler sonuç vermiyorsa ve “chkdsk”, “MemTest” gibi araçlarda disk veya RAM hataları raporlanıyorsa donanım sorunu yüksek ihtimaldir. Ayrıca BIOS’ta tanınmayan disk, şişen kondansatörler, aşırı ısınma gibi belirtiler de gözlenebilir.
10. Sonuç
“Bilgisayarınız Düzgün Başlatılamadı” hatası, birçok kullanıcının karşılaşabileceği yaygın ve can sıkıcı bir durumdur. Ancak doğru teşhis ve çözüm yöntemleriyle bu sorun genellikle kısa sürede giderilebilir. Öncelikle temel kontroller (yeniden başlatma, harici aygıtların çıkartılması, Güvenli Mod) yapılmalı, sonrasında Otomatik Onarım, Sistem Geri Yükleme, bootrec komutları, SFC/DISM onarımları gibi yöntemler sırasıyla denenmelidir. Donanım testleri ve disk kontrolleri de ihmal edilmemelidir.
Eğer tüm yazılımsal müdahaleler sonuç vermezse, Windows sıfırlama veya temiz kurulum (format) yaparak hatanın kökünü kazımak mümkündür. Tabii donanım arızaları söz konusuysa, bozuk bileşenin tespiti ve değiştirilmesi esastır. Sorun çözüldükten sonra düzenli yedek alma, güncellemeleri takip etme ve antivirüs koruması gibi önlemlerle sistemin bütünlüğü korunabilir.
Bu rehberde özetlenen adımları izleyerek, “Bilgisayarınız Düzgün Başlatılamadı” hatasını en etkili biçimde çözüme ulaştırabilirsiniz. Her zaman olduğu gibi, önce veri güvenliğini sağlamak (yedek almak) ve gerekli olmadan sistem dosyalarını değiştirmemek büyük önem taşır. Doğru uygulamalar ve dikkatli kullanım sayesinde, Windows’un istikrarlı bir şekilde çalışması sağlanabilir.
Sayfa İçerikleri
Henüz yorum yapılmamış.